ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺷﻬﺮﻧﺸﯿﻨﯽ و درگیر شدن انسانها به زندگی ماشینی و الکترونیکی ، ﺍﻫﻤﯿﺖ ایجاد ﭘﺎﺭﮐﻬﺎ ﻭ فضاهای ﺳﺒﺰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻫﺎﯼ ﻋﻤﻮﻣﯽ و گاه در محیط های خصوصی افراد و شهروندان ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮﯼ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﺭﺍﯾﺠ ﺘﺮﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﻓﻀﺎﯼ ﺳﺒﺰ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺎ  ﻓﻀﺎﯼ ﺳﺒﺰ ﺩﻭﻟﺘﯽ ست ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻭ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ و توسط متولیان این امر با توجه به رشد جمعیت و سرعت رشد جمعیت ایجاد می شود . هر چقدر رشد جمعیت و همچنین توسعه ی فیزیکی شهرها رو به فزونی یابد ، سرانه ی فضای سبز نیز می بایست متحول و به طبع آن  فزونی یابد  تا در کنار بهسازی محیط زیست اطرافمان که این روزها تحت تاثیر عوامل انسانی در حال از بین رفتن است ، به دستاوردهای دیگری از جمله ، کاهش آلودگی صوتی که در اثر زندگی ماشینی شکل گرفته است ، تصفیه هوا توسط همین ریه های زمین ، کاستن گرد و غبار که این روزها بیشتر شاهد آن هستیم ، افزایش رطوبت هوا ، ایجاد سایه و مکان هایی جهت بازیابی توان زندگی و جلوگیری از فرسایش خاک ،  برسیم .
فضای سبز این روزها بیش از گذشته مورد نظر و مورد توجه انسانها و جوامع رو به پیشرفت و توسعه یافته قرار گرفته است . چرا که جز تاثیر مستقیم بر روحیه و روان افراد ، نقش قابل توجهی در ارتباطات و گرد همایی های افراد جامعه و آشنا شدن و تبادل احساسات و   دوری گزیدن از هجمه های فکری ، که زندگی امروز بر روان انسانها و شهروندان تحمیل کرده است دارد و موجب تعادل روانی هر جامعه می شود .
نسل آینده ی هر جامعه ای ستون های پیشرفت و ترقی آن  جامعه ،  که نگاهی به سمت پیشرفت و توسعه دارد  می باشند . در شرایط امروز که خانه های وسیع و حیاط دار جای خود را به آپارتمان های کوچک داده اند ، کودکان نیاز وافر تری به این گونه فضاهای سبز در جای جای شهرستان دارند تا کودکیهایی که نمی توانند در محیط های آپارتمانی بروز دهند و تخلیه کنند در چنین فضاهایی ارضا کرده و با روانی سالم تر پا به مراحل بعدی زندگی بنهند و در کنار جست و خیز های کودکانه بتوانند با استفاده از فضاهای آموزشی که در کنار فضاهای سبز ( پارک ها )ایجاد می شوند مانند فرهنگ سراها ، باغ های گیاه شناسی یا جانور شناسی ، کتاب خانه ها و کانون های پرورش فکری و ... آشنا و از آموزش های لازم برخوردار شوند .
وقتی سرانه ی فضای سبز چند ساله اخیر شهرستان را دنبال کرده و بررسی می نماییم ، نسبت به گذشته شرایط امیدوار کننده ای پیش رو می بینیم و به سعی متولیان امر به سرانه ی مطلوب نزدیک شده ایم . اما در این بررسی ها به  نکاتی بر می خوریم که  اهمیت بسیار بسزایی در ایجاد فضای سبز استاندارد  دارند و در ایجاد اینگونه محیط ها به فراموشی سپرده شده و تا حدودی نادیده گرفته شده است .
در ادامه به اختصار سعی می شود بدانها پرداخته شود .

۱:  معماری : معماری و طراحی فضاهای سبز که تحت عنوان پارک به امکانات رفاهی شهر اضافه می شود می تواند باز گو کننده ی اعتقادات و مسایل فرهنگی و همچنین اشاعه گر فرهنگ و ارزش های  آن باشد . ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﻓﻀﺎﯼ ﺳﺒﺰ ، ﺑﺎ ﺍﻟﻮﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﻡ ﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬﺍﺭ ﺑﺮ ﺭﻭﺡ ﻭ ﺭﻭﺍﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و باز گو کننده و معرف فرهنگ و تاریخ و شخصیت فرهنگی جامعه باشد.

۲: طراحی مناسب : برای ایجاد یک محیط تفریحی سبز می بایست تمامی جنبه های آموزشی ، تفریحی ، ورزشی ، فرهنگی لحاظ گردد و افراد با هر گونه انگیزه ای جهت استفاده از چنین مکانهایی ، قابلیت انتخاب داشته باشند و بتوانند در امنیت کامل اوقات خوشی برای خود و خانواده رقم بزنند .

۳: امکانات اولیه فضاهای سبز :  لازمه هر محیط  تفریحی امکانات و اسبابی ست که استفاده از آن محیط را برای شهروندان راحت و مسافران را جهت اقامت در شهر تشویق و یاری می کند .
امکاناتی که شامل : امکانات بهداشتی قابل استفاده ، آب شرب جهت شستشو ، آب آشامیدنی سالم ، سطل های زباله و سایر امکانات بهداشتی که محیط را سالم و قابل استفاده نماید .

۳ : فضای ورزشی : محیط هایی که برای اقامت موقت و نیز گذراندن اوقاتی مفرح و شاد طراحی می شود ، می بایست  برای تمامی سنین امکانات ورزشی مهیا نماید . امکاناتی نظیر  پیست اسکی کودکان و نوجوانان ، حلقه های فلزی بسکتبال و زمین مسطح والیبال و بسکتبال ، میزهای شطرنج ، وسایل بدنسازی آهنین و ...

۴: باغ های گیاه شناسی و جانور شناسی : آشنایی کودکان با گیاهان و جانوران به نوعی باعث ایجاد ارتباط کودک با دنیاهای اسرار آمیز نهان در جهان شود و حس کنجکاوی و زیبا شناسی کودکان را بیدار کند .

۵: فرهنگ سرا ها و خانه های کوچک فرهنگ : ایجاد کلاس های آموزش ، نقاشی ، قرائت قران ، آموزش زبان های مختلف ،  کتاب خانه های کودکانه ، ورزشی .

۶: پارکینگ و دیگر امکاناتی که می توانند شهروندان رابرای رسیدن به آرامش و باز یابی توان از دست رفته کمک نماید .

با توجه به تلاش هایب که جهت ایجاد فضاهای سبز صورت گرفته است ، متاسفانه هنوز به نقطه ی مطلوبیت سرانه ی فضای سبز نرسیده و این نیاز همچنان حس می شود و همچنان که شهر رو به وسعت نهاده است این نیاز نیز بیش از پیش حس می گردد .
نکته ای که قابل تحمل است و می بایست به نکات گفته شده اضافه گردد ، عدم نگهداری از فضاهای ایجاد شده که قسمت اعظمی از شهر را دارای فضای سبز نموده است می باشد و عدم صرف هزینه نگهداری در جهت ترمیم و تعمیر آسیب هایی که گاه از سوی شهروندان بر پیکر این فضاها زده می شود و گاه به صورت ناخوداگاه این آسیب ها تحمیل می شود است که بعد از چند سال محیط را مستهلک و فضا را غیر قابل استفاده خواهد نمود .
در صورتی می توان با سرعتی بیشتر به سمت سرانه ی فضای سبز مطلوب پیش رفت که در کنار احداث چنین فضاهایی با امکانات در خور و نیز نگهداری صحیح از امکانات ایجاد شده در گذشته ، شهروندان را به ایجاد فضاهای سبز خصوصی در حریم خانه هایشان نمود . ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺎﻍ ﺍﺯ ﻗﺪﯾﻢ ﻧﺰﺩ ﺁﺩﻣﯽ ﻣﻄﺮﺡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﻣﺤﻞ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﯽ ﺁﻣﺪ ، ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﻀﺎﯼ ﺳﺒﺰ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻫﻢ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ .
می توان با ترغیب افراد در زمان ساخت و ساز های مسکونی ، آنان را توصیه به ایجاد فضاهای سبز در محیط ها خصوصی و در معماری بنا نمود و به صورت کاملا غیر مستقیم به فضای سبز شهری و همچنین معماری شهر کمک قابل ملاحظه ای نمود .
هرگاه به مکانهای سبز و تفریحی شهر قدم می گذاریم ، بدون اغراق می توان گفت یک مجموعه ی کامل از چنین امکاناتی در شهرستان مرودشت نخواهیم دید  .  فضای سبز شهرمان فقط لغت  پارک را یدک می کشند که خود این موضوع با دو عامل تاثیر گذار روبه روست و آن دو ، یکی اقدامات مسئولین در ساخت زیر ساخت هاست و دیگری نحوه برخورد شهروندان از چنین امکاناتی ست .‌
سوال اینجاست که این زیرساخت ها در توسعه ی فضای سبز ، تا چه حد منظور و در نظر گرفته شده است ؟!  اگر گرفته شده است ، شهروندان تا چه حد از این امکانات حراست و در نگهداری و استفاده ی بهینه از این امکانات ، قدم برداشته اند ؟
اگر امکاناتی لحاظ نشده ، این کم کاری و عدم توجه به امکانات اولیه ،  توسط بانیان و متولیان امر می باشد و اگر لحاظ شده و مورد تخریب واقع شده است ، این مسئله ، نحوه ی برخورد شهروندان و استفاده کنندگان را به چالش می کشد .
اگر قرار است شهری داشته باشیم با سرانه ی فضای سبز استاندارد به ازای هر شهروند ، می بایست شهروندان نیز در کنار مسئولین همت به خرج داده و از محدود امکانات شهر پاسداری و حفاظت نمایند تا در آینده شهری داشته باشیم در خور نام مرودشت و در خور شهری در فاصله ی چند صد متری تخت جمشید ...!
محمد ظهرابی
mohammadzohrabish@yahoo.com