2 - برنامه ریزی، جریان مستمر از تصمیم های سیستماتیک می باشد که با دردست داشتن بهترین اطلاعات نسبت به آینده به مرحله اجراء در می آید. ( پیتر دراکر)
با پیچیده شدن روابط اجتماعی و گستردگی تصمیمات مرتبط با سرنوشت انسان در جامعه، لزوم برنامه ریزی در تمامی امور، بویژه مسائل مدیریتی آشکارتر شده و کار بجایی رسیده که اشتغال بکار مدیران در مناصب اجرایی بدون ارائه برنامه، بیشتر به یک طنز مدیریتی شبیه است!
برنامه ریزی دارای مراحلی است که از سوی تمام جوامع بشري پذیرفته شده و بطور خلاصه شامل این اجزاء است:
- بررسی وضع موجود
- تعیین وضع مطلوب(تعريف هدف)
- ارائه راهکار رسیدن به هدف
- اجرای روش انتخاب شده
- کنترل و ارزیابی برنامه اجرا شده بر مبنای میزان دستیابی به اهداف
گفتنی است که جوامع پیشرفته، دلیل توسعه روزافزون و جایگاه فعلی خویش را «حرکت بر مبنای برنامه های دقيق و از پیش تعیین شده» دانسته و به شدت از دست زدن به تجربیات بدون پشتوانه و آزمون و خطا خودداری می نمایند. در عصر حاضر، حرکت مدیران بدون برنامه، مانند دريانوردي در اقيانوس! بدون همراه داشتن قطب نما و يا هوانوردي بدون برخورداري از رادار و مسيرياب است که حاصلي جز گم گشتگي و سقوط را به دنبال نخواهد داشت. گرچه اين نوع طي طريق، ممکن است تصادفا و در مواردی منتهی به پیدا کردن مقصدي نامعلوم شود اما قطعا هزینه و زمان زیادی را به جامعه تحمیل خواهد نمود.
به نقل از مصطفی ابی زاده، برنامه‌ريزي در هر سازمان محاسن زيادي دارد که مهمترين آنها به شرح ذيل است:
- تحقق اهداف سازمان.
- ايجاد فرصت براي اجراي تصميمها.
- كمك به اجراي منظم طرحها و تحقق اهداف سازمان.
- عامل تطبيق رشد سريع فن‌‌آوري محيط با سازمان است.
- تسريع رشد اقتصادي در سطح کلان.
- برنامه‌ريزي مالي و بودجه‌بندي، ابزاري براي کنترل فعاليتها محسوب مي‌شود.
- به تقويت روحيه کار گروهي کمک کرده و به افزايش کارآيي سازمان مي‌انجامد.
***
از آنجا که یکی از مهم ترین کارکردهای پذیرفته شده برنامه ریزی «ارائه ابزاری برای کنترل عملیات و درصد تحقق اهداف» است می توان گفت: در مورد مدیری که برنامه ای ارائه نداده و هدفی را تعیین ننموده است ارائه بیلان کاری و قضاوت پیرامون عملکرد، بی معنی و بدون پشتوانه است. از آنجاكه شهردار بدون برنامه، خودش را با خودش! مقایسه کرده و هدفي را براي دستيابي مشخص ننموده است همواره میزان دستیابی به اهداف برایش رضایت آمیز بوده و طبيعتا خود را ممتاز ترين مدير در حوزه خدمات عمومي مي پندارد.
نگاهی به گذشته و واقعیات موجود پیرامون عملکرد شهرداران سابق نشان می دهد که روش بکارگرفته شده از سوی ایشان در اداره شهر مرودشت، بیش از آن که متکی بر برنامه ریزی های قبلی و اهداف اعلام شده به شهروندان باشد ناشی از سلیقه شخصی و تجربه فردی ایشان بوده است.
به دلیل «فقدان برنامه شهرداران و ضعف اطلاع رسانی عمومی» است که امروزه نمی توان قضاوت درستی از قوت یا ضعف عملکرد شهرداران سابق داشت و هرگاه نیز که خواست عمومی شهروندان بر ارائه بیلان کاری شهرداران قرار گرفته، مواجه با تعصب ورزي و افراط و تفریط در زمینه گزارش کاری ایشان بوده ایم. این تندروی و کندروی تا جایی پیش رفته که یکی از شهرداران را تا جایگاه طنزآمیز امیرکبیر!!! بالا برده ایم و دیگری را تا جایگاه فردی ضعیف و منفعل پایین کشیده ایم. جالب اینکه کار سلیقه ای نزد شهرداران سابق تا حدی قوت داشت که به قول یکی از دوستان خوش ذوق: «هر شهرداری که وارد این شهر می شد با تخریب المان های شهرداران سابق و دستکاری فلکه اصلی شهر! ورود خویش را اعلام می نمود».
***
چند روزی است که « داریوش احمدی» یکی از فرزندان تحصیلکرده شهر، بعنوان شهردار جدید مرودشت انتصاب و مشغول بکار گردیده است. توقع شهروندان مرودشت و اصحاب فکر و اندیشه از ایشان بعنوان فردی دارای تحصیلات مرتبط با برنامه ریزی شهری این است که با ارائه برنامه مدون و متکی بر واقعیات موجود، راه روشنی را پیش روی پرجمعیت ترین شهر استان(پس از شیراز) قرار دهد.
مردم این شهر حق دارند بدانند برنامه شهردار برای آینده این شهر چیست و قرار است ایشان از کجا شروع کرده و به کجا برسند؟
اين كار باعث دلگرمي مردم و اصحاب فن از داشتن «شهردار برنامه محور» و مبنايي براي قضاوت منصفانه درباره عملكرد ايشان خواهد بود.
داریوش احمدی بعنوان فردی برآمده از سیستم آکادمیک و چهره ای دانشگاهی باید به یاد داشته باشد که موفقیت یا شکست وی، موفقیت یا شکست «تخصص و مشورت» در برابر «رويكرد شخصی و تفکر سنتی» تعبیر خواهد شد و به هزار و یک دلیل، شهردار تحصیلکرده مرودشت فرصتی برای آزمون و خطای دوباره و ادامه راه شهرداران سابق ندارد.
چشم ما به راه است تا برنامه های مدون و دست یافتنی شهردار محترم را در زمینه بهبود سیستم اداری، مالی و نیروی انسانی شهرداری، عمران و آبادی شهر، ارتقاء فرهنگ و بهداشت عمومی، مبلمان شهری، ایجاد درآمد پایدار و سایر امور مورد علاقه شهروندان رویت کرده و با استناد به اهداف اعلام شده ایشان، ابزاری برای قضاوت درباره عملکرد داریوش احمدی در پایان مدت تصدی دومین شهر پرجمعیت استان داشته باشیم.
تحریریه هفته نامه مرودشت
