استان فارس از جمله استان‌هاي توانمند در توليد محصولات كشاورزي از جمله ذرت است كه با توليد سالانه حدود ۸۵۰هزارتن محصول مقام نخست كشوردر توليد اين محصول را دارد.
به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، برخي كارشناسان ، مسوولان و صاحبنظران دراستان فارس پيشتاز بودن اين استان در توليد ذرت و داشتن مقام نخست در توليد اين محصول را نقطه مثبتي براي فارس قلمداد نمي‌كنند و معتقدند توليد روزافزون ذرت دراين‌استان به بهاي نابودي منابع آب زير زميني‌انجام مي‌شود.
اين افراد معتقدند شتاب روز افزون كاشت و توليد ذرت در استان فارس بايد متوقف شود و با تغيير در روش‌هاي آبياري و استفاده از روش‌هاي قطره‌اي و تحت فشار به جاي روش‌هاي سنتي و غرقابي راهي مناسب براي نجات سفره‌هاي آب زير زميني پيدا شود.
به گفته اين كارشناسان ، توليد روزافزون ذرت در استان فارس نه تنها به صلاح و صرفه نيست بلكه با توجه به اينكه اين محصول بيشترين مقدار آب را در فصل تابستان طلب مي‌كندبايدكشت‌هاي جايگزين براي ذرت معرفي شودتا كشاورزان با پرداختن به آن اراضي خود را به جاي كشت ذرت به كشت محصولاتي مانند كنجد اختصاص دهند.
از سوي ديگر برخي از كارشناسان، مسوولان و صاحبنظران ، ذرت را يك محصول استراتژيك مي‌دانند كه در توليد لبنيات و گوشت در كشور تاثير گذار است و معتقدندنمي‌توان براحتي توليد ذرت را كنار گذاشت و محصول ديگري را جايگزين اين محصول كرد.
اين افراد معرفي كشت جايگزين را راهكار مناسبي براي حفاظت از سفره‌هاي آب زيرزميني نمي‌دانندو معتقدند هر محصول ديگري از جمله‌كنجد ياصيفي بخواهد جايگزين ذرت شود همان مقدار آب را مصرف مي‌كند ضمن آنكه‌اين محصولات بازدهي مناسب به اندازه ذرت را نيز نخواهد داشت.
در اين مقوله كه استان فارس استاني كم آب و آسيب پذير در خشكسالي‌هاي ممتد است و در سال‌هاي اخير بخش قابل توجهي ازمنابع زير زميني آن به خاطر برداشت بي‌رويه آسيب ديده است ترديدي نيست و موافقان و مخالفان كاشت ذرت دراستان فارس در اين مقوله اتفاق راي دارند.
بر اساس آمارهاي موجود ۸۰درصد از دشت‌هاي حاصلخيز در استان فارس اكنون با بحران و كمبود آب مواجه است و تكيه كشاورزي در اين دشت‌ها بر برداشت بي رويه آب از منابع زير زميني قرار دارد و همين رويكرد موجب شده است كه آب در اين دشت‌ها از ژرفاي ۲۰۰تا ۳۰۰متري زمين استحصال شود.
به گفته كارشناسان مصرف آب ۸۰درصد از اراضي كشاورزي و دشت‌هاي استان فارس كه‌اكنون كشاورزي در آن رونق دارد ازمنابع آب زير زميني تامين مي‌شود و منابع آب سطحي و سدها درصد اندكي از كشتزارهاي فارس را پوشش مي‌دهد.
در عين حال كه اقداماتي از سوي سازمان‌هاي مسوول از جمله جهاد كشاورزي يا سازمان آب براي مقابله با تشديد خشكسالي‌ها و حفظ منابع زير زميني در استان فارس انجام شده ، اما اين اقدامات اغلب موجب به تاخير افتادن بحران يا كنترل مقطعي دامنه‌بحران آب در اين استان شده است و نتوانسته‌است راهكار بهينه‌اي براي حفظ منابع آب زيرزميني ارائه دهد.
استان فارس اگرچه سه نماينده در كميسيون آب و كشاورزي مجلس شوراي اسلامي دارد ، اما در اين زمينه نيز هنوز نتوانسته است از راهكار قانوني و متقن براي حفاظت از عرصه‌هاي آب زير زميني بهره مند شود و رويكرد تخريب منابع آب زير زميني در آن همچنان رو به جلو و شتابنده است.
در گفت و گوهايي كه خبرنگار ايرنا با نمايندگان اين استان در كميسيون آب و كشاورزي مجلس انجام داد، دو نفر از اين نمايندگان با توليد ذرت در شرايط كنوني و با توجه به تخريب منابع آب در اين استان نظر موافق نداشتند و معتقدند اين رويكرد بايستي متوقف شود و يك نفر نيز توقف توليد ذرت و استفاده از كشت جايگزين را راهكار مناسبي براي حفاظت از عرصه‌هاي آب زير زميني ندانست.
نماينده‌مردم اقليد فارس و عضو كميسيون آب و كشاورزي مجلس شوراي اسلامي از جمله نمايندگان فارس است كه توقف كاشت ذرت را به صلاح نمي‌داند. او گفت :
راه نجات بخش كشاورزي استان فارس و خروج اين بخش از بحران آب اصلاح روش‌هاي آبياري و جايگزيني روش‌هاي تحت فشار به جاي روش‌هاي غرقابي است.
احمد نيك فر در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي افزود: ذرت از جمله محصولاتي است كه در تابستان آب زيادي مصرف مي‌كند، راه حل استفاده بهينه از منابع آب، حذف توليد ذرت از چرخه كشاورزي نيست بلكه راه حل آن است كه روش‌هاي آبياري كشتزارهاي ذرت را تغيير دهيم.
وي اظهار داشت: فقط محصول ذرت نيست كه در تابستان به آب زياد نياز دارد بلكه‌محصولات جاليزي، چغندر قند، نيز در تابستان بيشترين مصرف آب را دارند و اگر قرار باشد حذف يك محصول از چرخه توليدات كشاورزي راه حلي براي كاهش مصرف آب باشد، توليد همه اين محصولات بايد متوقف شود در حاليكه اين راه حل كارشناسي و معقولي نيست.
نماينده مردم اقليد در مجلس شوراي اسلامي بيان كرد: اصلاح روش آبياري و استفاده از روش‌هاي تحت فشار و استاندارد ضمن آنكه استان ما را از داشتن مزاياي توليد محصولاتي مانند ذرت محروم نمي‌كند موجب مي‌شود تا بتوانيم در مصرف آب نيز صرفه جويي كنيم و از آب استفاده بهينه و مطلوب ببريم.
نيك فر گفت: در اغلب مناطق استان فارس محصول ذرت براثررعايت دوره تناوب در كشت به عنوان يك محصول منحصر به فرد و اجتناب ناپذير كاشته مي‌شود و كشاورزان نمي‌توانند به راحتي از كاشت آن چشم پوشي كنند.
اما دو نماينده ديگر فارس توقف كاشت ذرت در شرايط كنوني راراهكار مناسب براي حفاظت از عرصه‌هاي آب زير زميني مي‌دانند و معتقدندپرداختن به توليد اين محصول مي‌تواند ضربه‌هاي جبران ناپذير به منابع آب اين استان وارد كند.
عضو كميسيون آب و كشاورزي و نماينده مردم مرودشت و ارسنجان و پاسارگاد فارس در مجلس شوراي اسلامي در اين‌باره گفت: تداوم روند فعلي كاشت ذرت در استان فارس نابودي منابع آب زير زميني را به دنبال دارد.
مهندس علي اكبر قبادي در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي افزود: ذرت از جمله محصولاتي است كه بيشترين مقدار آب را در گرمترين فصل سال مصرف مي‌كند و متاسفانه روند رو به رشد توليد آن در استان فارس منجر به آسيب ديدن بخش قابل توجهي از منابع آب شده است.
وي اظهار داشت: هر چند ذرت از جمله محصولات استراتژيك است كه توليد آن در كشور ضرورت دارد اما لزومي ندارد كه استان فارس با منابع آب محدود در اين زمينه پيشقدم باشد ، برخي از استان‌ها از جمله خوزستان با منابع آب بيشتر توانمندي بهتري براي توليد ذرت و تامين نيازكشوردراين زمينه دارند.
اين نماينده گفت: كاشت ذرت فقط بايد در مناطقي توصيه شود كه از آب چشمه يا سدها يا منابع آب مهار شده بهره مند هستند و توليد ذرت با استحصال آب از چاه و تخريب آب‌هاي زير زميني معقول و مقرون به صرفه نيست.
قبادي با بيان اينكه وزارت جهاد كشاورزي و سازمان جهاد كشاورزي استان فارس بايددراين زمينه‌حتماراهكار بهينه ارائه دهند گفت: معرفي كشت جايگزين به كشاورزان و هدايت كشاورزان به سمت محصولاتي كه مصرف آب كمتر و بازدهي بيشتر دارند تنها راه مهار روند فزاينده توليد ذرت در استان فارس و حفظ منابع آب زيرزميني است.
وي گفت: اكنون اغلب مناطق جنوب و شرق استان فارس كه با بحران جدي منابع آب روبرو هستند متاسفانه در توليد ذرت پيشقدم هستند و توليد ذرت در اين مناطق آسيب جدي به منابع آب وارد كرده است.
نماينده مردم ارسنجان و مرودشت و پاسارگاد درمجلس گفت:ما مي‌توانيم در اين مناطق محصولاتي كه نصف ذرت آب مصرف مي‌كنند بكاريم و همان بهره وري از زمين را نيز داشته باشيم.
وي گفت: فارس اكنون مقام نخست توليد اين محصول در كشور رادارداما داشتن مقام‌اول درتوليد اين محصول به قيمت نابودي منابع آب زير زميني ارزشي براي اين استان و آينده منابع آب ندارد.
وي گفت: تغيير الگوي كاشت در محصولات كشاورزي امري اجتناب ناپذير است كه بايدزودتربراي آن اقدامات اساسي انجام داد و كشاورزان رابه اين سمت هدايت كرد.
